Tan sỏi nhờ nhiều mặt… giáp công

Tình trạng ứ mật trong túi mật là đòn bẩy khiến tạp chất, khoáng tố, chất béo … có cơ hội hòa quyện vào nhau thành viên sỏi.

 

Không ai vui gì khi trong túi mật có vài viên sỏi, bởi sỏi mật gây ra những hậu quả sau:

· Rối loạn chức năng tiêu hóa, đặc biệt là biến dưỡng chất béo, vì mật bị tắc đường nên kẹt lại trong gan

· Khả năng viêm gan vì mật thay vì đổ xuống ruột lại dội ngược về gan rồi phá hủy tế bào gan, như trong bệnh viêm gan ứ mật

· Sinh bệnh vàng da vàng mắt, ngứa ngáy toàn thân lại thêm mệt mỏi vì mật do hàm lượng quá cao nên lọt vào máu

Đúng là thầy thuốc hiện nay có nhiều biện pháp tương đối an toàn để xử lý sỏi túi mật, từ thao tác ngoại khoa bước qua cách tán sỏi bằng laser, siêu âm … Nhưng vấn đề vẫn chưa dừng lại ở đó. Cho dù có tán mất viên sỏi lần này, chuyện lại có sỏi trong túi mật, hay sỏi trong gan nếu như phải cắt bỏ túi mật vì chẳng đặng đừng, là điều khó tránh. Bằng chứng là số người hết sỏi rồi lại có sỏi chiếm tỷ lệ rất cao. Điểm cốt lõi chính là làm sao nếu như chưa có sỏi túi mật thì đừng có, nếu như đã loại bỏ được sỏi thì đừng tái phát?

Muốn được vậy, gan vẫn phải tạo mật để đáp ứng nhu cầu giải độc và biến dưỡng nhưng mật phải nhanh chân xuống ruột non càng sớm càng tốt. Muốn vậy, phải tránh tình trạng cơ vòng túi mật co thắt thái quá, hay thành túi mật phù nề vì nay viêm mai tấy do tác hại của độ cồn. Tình trạng này tất nhiên nghiêm trọng hơn nữa trong trường hợp của đối tượng phải thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, người tự đầu độc bằng thuốc lá, cũng như bệnh nhân viêm gan không được điều trị đúng bài bản…

Đáng tiếc vì phương án giải quyết tình trạng kẹt mật trong túi mật đơn giản hơn nhiều nếu so với vấn nạn kẹt xe vào giờ cao điểm. Đó là tạo điều kiện để đưa mật từ gan xuống ruột một cách an toàn bằng cách áp dụng các cây thuốc có công năng "nhiều trong 1", vừa lợi mật, vừa chống co thắt túi mật, lại thêm kháng viêm trên đường dẫn mật, như Atixô, Linh Chi, Biển Súc … Tuy nhiên, muốn gan giải độc cho khéo phải nhớ giải độc cho gan! Muốn mật đừng ứ trong đường dẫn mật phải tạo điều kiện để mật cứ đến nhưng đi cho sớm. Đáng tiếc vô cùng nếu mắc bệnh gan mật chỉ vì mật kia ở riết trong gan!

Nhiều trường hợp sỏi túi mật không cần phải được can thiệp ráo riết bằng thao tác ngoại khoa nếu kích thước và vị trí của sỏi không gây tắc nghẽn đường dẫn mật. Nhưng mặt khác, dùng thuốc làm tan sỏi không hẳn đơn giản, không phải lúc nào cũng cho kết quả như ý. Chính vì thế mà thầy thuốc sành dược liệu thiên nhiên bao giờ cũng kết hợp vài vị thuốc ăn khớp trong phác đồ điều trị sỏi túi mật.

Trước hết, như đã phân tích, trong túi mật không bỗng dưng có vài viên sỏi nếu dòng mật được bài tiết từ gan qua túi mật xuống ruột non lúc nào cũng thuận buồm xuôi gió với vận tốc vừa phải. Chính vì thế mà vị thuốc chủ lực trong bài thuốc tán sỏi bao giờ cũng có tác dụng lợi mật như Nhân Trần, Chi Tử …

Kế đến, các thành phần trong mật như cholesterol, bilirubin không tự nhiên bỗng rủ nhau kết dính thành khối để viên sỏi từ đó thành hình. Thầy thuốc nhiều kinh nghiệm trong Đông Y bao giờ cũng phối hợp cây thuốc có tác dụng hạ acid uric, chống cholesterol để qua đó gián tiếp phá vỡ cấu trúc của sỏi như Kim Tiền Thảo, Uất Kim …

Thêm vào đó, mật khó lòng ứ đọng quá lâu trong túi mật nếu mặt trong đường dẫn mật không phù nề vì viêm tấy, vì bội nhiễm. Trong thành phần của bài thuốc tán sỏi do đó không thể thiếu các vị thuốc kháng viêm trên đường gan mật như Diệp Hạ Châu, Hoàng Bá …

Chưa xong, mật có thể bị giam lỏng trong túi mật quá lâu, cho dù lưu lượng mật từ gan xuống túi mật trong định mức bình thường nhưng vì lý do nào đó, cơ vòng túi mật lại co thắt trật nhịp. Bài thuốc trị sỏi túi mật vì thế phải đồng thời có tác dụng điều hòa nhu động của cơ trơn nhờ thành phần có trong các dược liệu thuộc nhóm "hành khí" như Chỉ Xác, Sài Hồ …

Sau hết, gan mật lúc nào cũng trong thế… môi hở răng lạnh. Thầy thuốc nhìn xa, thay vì đau đâu chữa đó, thường không quên cài nhẹ ít dược liệu có công năng bảo vệ tế bào gan trong phác đồ điều trị, như Rau Má, Cỏ Mực, Tảo Spirulina …

Muốn giải quyết viên sỏi trong túi mật phải biết cách vận dụng tác dụng tương hỗ của dược thảo. Nhiều mặt giáp công mới mong hết sỏi.

Theo BS Lương Lễ Hoàng - Tiền Phong