Paracetamol độc cho gan

Nghe nói paracetamol độc với gan, không dùng cho người bị suy gan. Nếu dùng quá liều hoặc không may bị ngộ độc thì làm thế nào?
           N.T. L.H. và một số bạn đọc
Paracetamol (hay acetaminophen) là thuốc hạ nhiệt thông dụng, bán không cần đơn đã đành mà cả người dùng và nhiều thầy thuốc cũng cho là thuốc rất “lành”. Thực ra, thuốc có chống chỉ định với những người bị rối loạn chức năng gan. Tuy vậy, không ít người đã tự ý sử dụng, lại dùng liều cao hay dùng nhiều biệt dược cùng chứa paracetamol với mong muốn cắt sốt hay giảm đau nhanh hoặc uống nhầm thuốc... sẽ dẫn đến ngộ độc, nhất là những người có bệnh ở gan.
Ban đầu triệu chứng ngộ độc thường sơ sài hoặc chỉ thấy chán ăn, buồn nôn, nôn, đau bụng, vã mồ hôi, người khó chịu. Nhưng 10-12 giờ sau đó, xuất hiện các dấu hiệu suy gan cấp: vàng da, rối loạn tiêu hoá, huyết áp hạ; xét nghiệm thấy SGOT, SGPT tăng, giảm tiểu cầu, rối loạn đông máu tiến triển, creatinin> 200 micromol/l, hạ đường huyết, toan chuyển hoá... rồi hôn mê gan, thậm chí tử vong.
Do vậy, cả khi không biết chắc lượng paracetamol người bệnh đã dùng, sau khi dùng paracetamol mà thấy có hiện tượng nói trên thì phải cho giải độc ngay.
Nếu phát hiện được sớm, ngay khi nạn nhân vừa uống xong có thể gây nôn hoặc cho uống ngay siro ipeca (không dùng cho trẻ <12 tháng tuổi) hoặc cho uống than hoạt (50gam với người lớn, 1g/kg với trẻ em). Xong cho nạn nhân đi cấp cứu để được rửa dạ dày (nếu còn trong vòng 2 giờ đầu tiên), dùng thuốc giải độc đặc hiệu và các biện pháp hồi sức khác hoặc gọi cho Trung tâm chống độc quốc gia để được tư vấn về cách xử trí.

  BS. Nguyễn Long Châu